Uprawa wierzby

Uprawa wikliny

Czynniki kształtujące proces wzrostu i zbiory wikliny.

Aby wyroby z wikliny były piękne i trwałe muszą być uprawiane w odpowiednich warunkach. Pierwszym z nich jest klimat drugim gleba, a trzecim odpowiednie nawodnienie pola wiklinowego. Klimat to warunki świetlne, cieplne oraz wodno – opadowe. Zmiana w trakcie wzrostu rośliny jednego z nich, pociąga za sobą również zmianę w anatomii i fizjologii rośliny. Dla wikliny najważniejsze są warunki wodne, gdyż krzewostan wiklinowy zużywa większych nakładów wodnych niż inne rośliny uprawne.

Drugim czynnikiem wpływającym na produkty wikliniarskie jest gleba. Ważna ze względu, na system korzeniowy oraz na związki mineralne, które w sobie zawiera. A więc najlepiej sprawdzi się gleba nadrzeczna, śródpolna i śródleśna. Ale nie przeszkadza jej również teren nieużytków rolnych. Tak więc jej rozwój jest możliwy prawie na każdym gruncie. Jednakowoż aby zebrać najlepsze plony zalecana jest gleba III, IV i V klasy bonitacji rolniczej. Wiklina jest rośliną mało wymagającą jeśli chodzi o energochłonność – czyli zapotrzebowanie na nawozy pestycydy. Z kolei lubi tereny dobrze odchwaszczone, odpowiednio spulchnione oraz należycie uprawione. Zasadniczo zrzezy wiklinowe sadzi się wiosną, dlatego też prace należy rozpocząć w miarę możliwości wcześniej, tak aby zakończyły się najpóźniej w ostatnich dniach kwietnia.

Najczęściej uprawiane gatunki.

Do gatunków najchętniej uprawianych należą: "amerykanka", "wiciowa"(konopianka), "migdałowa", "purpurowa". Wierzba amerykanka jest obecnie najczęściej uprawiania ze względu na najlepszy gatunek wikliny do produktów plecionkarskich. Po za tym jej stosunkowo cienkie pręty są niezwykle giętkie, elastyczne, o małej skłonności do łamania oraz odporne na tzw. "kolankowanie". Ponad to cechuje się łatwością jeśli chodzi o korowanie, białym i twardym drewnem i małym rdzeniem. Pomimo tego iż szybciej poddaje się degeneracji w przeciwieństwie do "konopianki" jest chętniej i częściej uprawiana w Polsce zajmuje ok 75% całej plantacji plecionkarskiej.

Z kolei "konopianka" oraz liczne jej mieszańce świetnie nadają się do które celów energetycznych, przemysłowych ale przede wszystkim plecionkarskich. Konopianki obejmują ok 20% ogólnej uprawy wikliny. Podobnie jak "amerykanka" jest najczęściej używana do celów koszykarskich. Wierzba migdałowa (Salix amygdalina L., syn. Salix triandra L.) Wierzba "migdałowa" (trójpręcikowa) charakteryzuje się odstająca, łuszcząca się korą na starych pniach. Również i ona posiada liczne podgatunki i mieszańce wykorzystywane do celów plecionkarskich. Jest stosunkowo cienka, odporne na skręcanie, zginanie i pękanie. W niektórych rejonach Francji i Niemczech jest wyżej ceniona niż "americana". Wierzba "purpurowa" posiada wiele różnorakich nazw, np. czerwona, piaskowa a nawet szpagatówkowa. Charakteryzuje się tym iż uprawia się ja również na obrzeżach plantacji innych upraw wikliny, a to dlatego, iż jej pędy mające gorzki smak odstraszają zwierzęta leśne. Cechuje się cienkimi, gładkimi, elastycznymi pędami. Również i ona posiada wiele odmian wykorzystywanych w najdelikatniejszych splotach.

Oprócz wyżej wymienionych do plecenia koszów, mebli, mat, płotów, czy jeszcze do innych celów używane są inne gatunki wierzb, takie jak: wierzba "biała", wierzba "szara", wierzba "siwa", wierzba "laurowa", wierzba "krucha", wierzba "długokończysta", wierzba "wawrzynkowa", wierzba "wilczołykowata", wierzba "iwa".

Sadzenie

Ważne jest aby gęstość sadzenia wikliny była odpowiednia, gdyż zbytnie ubicie powoduje narastanie chwastów oraz zdecydowanie niższe plony. dlatego też zalecane jest zakładanie plantacji o wąskiej więźbie. Najkorzystniejsze okazuje się wysadzanie się 220 tys. zrzezów (40 x 12 cm) na hektar dla odmian przeznaczonych do produkcji prętów jednorocznych. Oczywiście przy dobrej pielęgnacji chemiczno-mechanicznej, oraz 125 tys. (40 x 20 cm) na hektar, dla gatunków przeznaczonych na użytkowanie 3 letnie. Ponad to nie zaleca się sadzenia poniżej powierzchni gleby. z kolei przy pielęgnacji ręcznej lub mechanicznej należy pamiętać aby wierzchołek sadzonki wystawał 2 cm nad powierzchnię gleby.

Pielęgnacja.

Bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja plantacji, szczególnie w pierwszym okresie, a więc pierwszym roku po sadzeniu ale nie tylko, ponieważ doglądanie wikliny decyduje o jej jakości i powstałych produktach wikliniarskich. Dlatego też należy uwzględnić następujące elementy. Oczyszczanie z chwastów oraz spulchnianie gleby. Wiklina jest rośliną, która lubi odpowiednie nasłonecznienie, nawodnienie i dostęp do pokarmów znajdujących się w glebie. Ważne jest również regularne usuwanie chwastów, które ograniczają dostęp młodym pędom do drogocennych źródeł. Dlatego też zaniedbanie i opóźnienie pierwszego motykowania plantacji często powoduje ogromne straty przy zbiorze wikliny. Ochroną przed szkodnikami i chorobami. Szkody mogą być wyrządzane przez owady, grzyby, choroby, mróz czy grad. Do najgroźniejszych niewątpliwie należą mróz i grad. Mróz wywołuje małe ranki na korze, które uwidoczniają się dopiero po upływie około dwóch tygodni. Z kolei grad, jego uderzenia sięgają przeważnie do rdzenia, powodując łamliwość pręta, a więc jego dyskwalifikację jeśli chodzi o dalsze przetwórstwo. Natomiast często pojawiające się wiosenne przymrozki powodują więdnięcie wierzchołków. Jeżeli mróz jest wyjątkowo silny pędy schną, a roślina wypuszcza boczne pędy obniżające klasę jakości pręta. Do najczęstszych chorób wikliny należą: rdza liściowa wierzby, bakteryjne więdnięcie pędów, parch wierzby i antraknoza. Dosadzanie. Zawsze trzeba liczyć się z tym, ze ok 20 % sadzonek nie przyjmie się, dlatego też należy uwzględnić niedobory i dosadzić, mając jednocześnie na uwadze wzrost pobocznych pędów oraz szybkość tego wzrostu.